وبلاگ
در این مقاله تمامی راههای شناسایی سیم و کابل مرغوب آمده است و روشهایی گفته شده که خریدار بدون نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی خاص میتواند کیفیت سیم و کابل را فقط با دیدن و لمس کردن سیم و کابل مورد نظر خود در فروشگاه ؛ نمایشگاه یا ... بسنجد. همچنین برای اطمینان بیشتر از کیفیت سیم و کابل خریداری شده میتوان محصول را به آزمایشگاههای مخصوص سیم و کابل داد تا با توجه به آزمایشهای انجام شده کیفیت محصول را تایید کنند. سعی کردیم تا در ادامه روشهایی برای تشخیص کیفیت سیم و کابل را شرح دهیم.
از جمله راههایی که میتوان از استاندارد بودن سیم و کابل اطمینان حاصل کرد، کد ده رقمی اختصاص یافته به شرکت تولیدکننده است. یعنی تمام محصولات سیم و کابل بایستی دارای این کد ده رقمی باشند. حال برای تشخیص اینکه آیا این کد معتبر است و یا برای کدام شرکت می باشد و تاریخ اعتبارآن تا چه تاریخی است می توان این کد ده رقمی را به سامانه پیامکی سازمان ملی استاندارد ایران به شماره ۱۰۰۰۱۵۱۷ ارسال کرد، نتیجه پیامک در همان لحظه ارسال می گردد که شامل نام فرآورده-تاریخ اعتبار- نام واحد تولیدی-استان-شهرستان-نوع استاندارد و وضعیت پروانه میباشد.این یکی از روشهایی است که اداره استاندارد در اختیار خریدار قرار داده تا محصول استاندارد را از غیراستاندارد تشخیص دهد. اما شرکتهای زیرزمینی با کپی کردن این کد ده رقمی به راحتی میتوانند با چاپ مارک شرکتهای معتبر و کم کردن کیفیت محصول ، کار خود را پیش ببرند.
-در رابطه با سیم و کابلهای مسی (که مورد بحث این نوشته میباشد) هادی مس باید شرایط زیر را داشته باشد:
الف-از مس خالص نرم شده (آنیل شده) تهیه شده باشد و قابل انعطاف باشد.
روش تشخیص: با خم و راست کردن هادی نباید مس بشکند و باید از انعطاف کافی برخوردار باشد
ب-سطحی کاملاً شفاف و براق داشته باشد.
روش تشخیص: با نگاه کردن به سطح مس میتوان متوجه شفافیت یا کدر بودن مس شد.
پ-اکسید نشده باشد.
روش تشخیص: رنگ مس نباید سیاه یا تیره شده باشد که با چشم غیرمسلح قابل تشخیص است.
ت-به اندازه کافی و طبق جداول استاندارد برای هر مقطع سیم، مس مصرف شده باشد (کم بودن میزان مس سبب میشود مقاومت هادی به نسبت استاندارد آن مقطع زیاد باشد و استفاده مازاد آن سبب هدررفتن فلز گران بهای مس میشود و در نتیجه قیمت تمام شده سیم یا کابل افزایش مییابد)
روش تشخیص 1: با شمردن تعداد هادیها در کابلهای افشان(انعطاف پذیر) و همچنین اندازهگیری قطر رشتهها که تا حدود زیادی میتوان استاندارد بودن آن را تشخیص داد.(توجه شود تعداد و سایز رشتهها در همهی کارخانهها یکسان نیست در بعضی قطر بالاتر با تعداد رشتهی کمتر و در بعضی هم برعکس است)
هادیهای کابلهای غیرقابلانعطاف یا مفتولی را با اندازهگیری قطر آن با کولیس دیجیتال یا ورنیه میتوان صحه گذاری کرده و با استاندارد مطابقت داد.
روش تشخیص 2: وزن کردن هادی میباشد(حداقل وزن هادی در جدول آمده است)که البته ترازوی با دقت بالا ممکن است در دسترس همه نباشد.
روش تشخیص 3: بهترین روش برای تست هادی یک سیم یا کابل گرفتن مقاومت هادی میباشد ولی همه دستگاه اندازهگیری مقاومت الکتریکی در اختیار ندارند.
ت:استفاده از مس با خلوص 99 درصد
ث:عدم استفاده از CCA (آلومینیوم اندود شده با مس) یا CCS (آهن اندود شده با مس) به جای مس(CCC)
ساختار CCA: Copper Clad Aluminum
ساختار CCS: Copper Clad Steel
ساختار CCC : (تماما مس Copper Clad Copper)
دو آلیاژ ساخته شده CCS و CCA از نظر ظاهری کاملا شبیه به CCC یا همون کابل تمام مسی هستند؛ ولی در برابر حرارت واکنش یکسانی ندارند. شما میتوانید رشتههای فلزی داخل سیم و کابل را حرارت دهید. تا زمانی که آلیاژ مجهول از نوع تمام مس باشد، گداخته میشود اما اگر از نوع کابل CCS و یا CCA باشد، به پودر سیاه رنگی تبدیل میشود. البته وزن جعبه یا حلقهی کابل هم میتواند به شما کمک کند. زیرا اگر از نوع CCA باشد، قطعا سبکتر از نوع تمام مس خواهد بود.
موج دار بودن سطح سیم وکابلهای غیرقابلانعطاف ایراد محسوب نمیشود.
رنگبندی ترجیحی سیم و کابلها به شرح زیر است:
تنها آیتمی که بدون هیچگونه وسیلهای میتوان عایق و روکش را از لحاظ ابعادی تا حدودی کنترل کرد سنتر یا وسط بودن هادی داخل عایق و سیم عایق شده و تابیده شده داخل روکش میباشد.
روش تشخیص سنتر بودن هادی: هنگامی که سیم را از مقطع برش میزنیم (توسط سیم چین یا تیزبر) باید هادی (مس) در مرکز عایق قرار گرفته باشد، که اصطلاحاً به آن سنتر بودن هادی گفته میشود.
روش تشخیص سنتر بودن سیم: هنگامی که کابل را از مقطع برش میزنیم باید غلاف به گونهای سیمها را در برگرفته باشد که ضخامت غلاف در اطراف سیمها مساوی باشد که اصطلاحاً به آن سنتر بودن سیمها گفته میشود.
قطر زیاد عایق یا غلاف سیم وکابل دلیلی مبنی بر مرغوب بودن آن محصول نیست. متأسفانه برخی از تولیدکنندگان با کاستن از وزن مس لازم در سیم و کابل (با کاستن تعداد رشته های مس و یا قطر رشته های مس) و افزودن به قطر عایق یا غلاف سبب میشوند وزن محصول مناسب به نظر برسد، اما این محصول قابلیت استفاده برای مورد طراحی شده را نخواهد داشت و در صورت استفاده سبب بروز آتش سوزی و یا مشکلات دیگر میشود.
عایق سیم هنگام جداسازی از هادی (مس) باید به آسانی و به صورت کشسان از روی مس جدا گردد.
در مورد کابلها باید دقت نمود که جداسازی سیمها از هم و از غلاف کاملاً آسان انجام پذیرد(برای این امر حتما باید داخل کابل و بین سیمها از پودر تالک استفاده شده باشد).
این مورد بسیار کم اتفاق میافتد. چون قابل اندازه گیری میباشد و اکثر فروشندگان بر اساس متراژ در فروشگاه متر کرده و تحویل مشتری میدهند و مشتری هم باطبع سیم و کابل خریداری کرده را کنترل خواهد کرد.
سیمها و کابلها باید دارای علامتی از سازنده به صورت یک نخ مشخصه یا نام سازنده یا علامت تجاری سازنده که بر روی سیم یا کابل تکرار می شود، باشند.
نشانه گذاری ممکن است به صورت چاپ یا علائم برجسته روی عایق یا روکش سیم و کابل باشد.
فاصله مابین انتهای یک سری کامل علائم تا شروع سری بعدی نباید از مقادیر زیر بیشتر شود:
550 میلی متر چنانچه نشانه گذاری روی روکش باشد.
275میلی مترچنانچه نشانه گذاری روی عایق سیم باشد.
روی عایق سیمهای به کار رفته در کابل باشد.
روی نوار به کار رفته در درون کابل باشد.
بررسی دوام رنگها و نشانهگذاری نشانههای چاپ شده باید با دوام باشند.
مطابقت با این مقررات باید با سعی در زدودن نشانهگذاری، نام سازنده یا عالمت تجارتی و رنگهای رشته یا شمارهها با ده بار ( ده دقیقه ) ساییدن نرم یک تکه پارچه پنبهای یا پارچه خیس شده در آب روی آنها بررسی شود.
اهمیت خرید سیم و کابل برق استاندارد و باکیفیت چیست؟
برندهای مختلف تولیدکننده سیم و کابل در ایران سیاستهای مختلفی را در قبال تولید محصولات خود اتخاذ نمودهاند و از این رو محصولات خود را با کیفیتهای مختلف به بازار عرضه میکنند.
سیم و کابلهای برق علاوه بر استاندارد بودن با کیفیتهای مختلفی تولید میشوند که این عامل باعث ایجاد اختلاف قیمت در میان برندهای مختلف است.
اما برخی محصولات غیراستاندارد نیز در بازار موجود بوده و قیمت بسیار پایینی را دارند و برخی از مشتریان برای خرید این محصولات به بهای کمتر وسوسه میشوند.
خرید سیم و کابلهای غیراستاندارد به بهانه صرفهجویی اقتصادی میتواند گاها باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل آتشسوزی در تاسیسات برقی شود که این موضوع میتواند خسارتهای زیاد مالی و جانی را به همراه داشته باشد.
سرمایهگذاری برای خرید انواع کابلهای استاندارد و ایمنی بالایی که برای سیستمهای برقی اماکن ایجاد میکند، بدون تردید ارزش زیادی داشته که عدم رعایت آن میتواند زیانهای چند صد برابری و حتی جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
پیشنهاد میشود در میان محصولات استاندارد، برندهای شناخته شده و مرغوب را انتخاب نمایید چرا که گاهی محصولات استاندارد بی کیفیت نیز مشکلساز میشود.
هیچ چیز بدتر از این نمیشود که سیم و کابلی برای سیم کشی پروژه صعنتی یا خانگیتان استفاده کنید که از مرغوبیت خوبی برخودار نیست. این نه تنها به معنی صرف هزینه هنگفت برای تعمیر است، بلکه شهرت و اعتبار کاریتان را هم زیر سوال میبرد. با این حال انتخاب سیم و کابل مناسب چندان هم راحت نیست. به همین منظور ما در این طلب چند ویژگی را معرفی کردیم که باید در انتخاب سیم و کابل به آنها دقت کنید.
در ابتدا باید به دنبال سه ویژگی مهم در شرکت سازنده سیم و کابل باشید که عبارتند از:
یک شرکت سازنده سیم و کابل معتبر انواع مختلفی از محصولات را عرضه میکند و در صورت وجود محصولات سفارشی خاص مشتریها را میپذیرد.دومین ویژگی که باید در شرکت سازندهی سیم و کابل به دنبال آن باشید ظرفیت تولید محصولات آن شرکت است. شرکت سازنده باید بتواند سفارش محصولات در مقیاس بزرگ و کوچک را تولید کند.آخرین ویژگی که شرکت سازنده باید داشته باشد پیشتیبانی و خدمات مهندسی پس از فروش محصولات است. پشتیبانی و خدمات پس از فروش نشانهی اعتبار شرکت است و ارائهی این خدمات یک شرط ضروری برای انتخاب شرکت سازندهی سیم و کابل میباشد.
بعد از توانمندیهای شرکت، دومین ویژگی که باید هنگام انتخاب برند سیم و کابل به آن دقت کنید قیمت محصولات است. هر گرانی بی علت نیست، اما باید با صرف زمان و در نظر گرفتن بودجه بهترین گزینه را انتخاب کنید.
اگر کیفیت سیم و کابل پایین باشد قیمت آن چندان مهم نیست. بنابراین از خرید محصولات کم کیفیت خودداری کنید چراکه ممکن است خسارات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. به اطلاعاتی که روی سیم و کابل درج میشود دقت کنید. این اطلاعات شامل استانداردهای صنعتی و اجرایی است که شرکت سازنده از آنها پیروی میکند.